Leerdoel 38e

Uitleg

Als een werkwoord ‘gelijktijdig’ is, speelt het zich af op hetzelfde moment als de rest van de zin.

Accusativus cum infinitivo (aci)

De accusativus in de aci heeft van zichzelf geen tijd. Je moet de tijd waarmee je de infinitivus vertaalt aanpassen aan de tijd van het ‘dat-werkwoord’:

Video puellam currere.
Ik zie dat het meisje rent.

Videbam puellam currere.
Ik zag dat het meisje rende.

Het ‘zien’ en het ‘rennen’ spelen zich gelijktijdig af. Daarom verandert de tijd waarmee je de infinitivus vertaalt mee met de tijd van het dat-werkwoord.

Particpium praesens actief (ppa)

Ook een ppa heeft van zichzelf geen tijd. Wanneer je een ppa dubbelverbonden vertaalt, moet je de tijd van het ppa aanpassen aan de tijd van de persoonsvorm:

Puella ridens intrat.
Het meisje komt binnen, terwijl ze lacht.

Puella ridens intrabat.
Het meisje kwam binnen, terwijl ze lachte.

Het ‘binnenkomen’ en het ‘lachen’ spelen zich gelijktijdig af. Daarom verandert de tijd waarmee je het ppa vertaalt mee met de tijd van de persoonsvorm.